Een plenaire sessie op de council van de Europese Groene Partij in Utrecht eind mei ging over: Vluchtelingen, uitdagingen voor Europa. Met François Gemenne en Mauro Garofalo; gevolgd door een panel met Tineke Strik, Joost Lagendijk, Ska Keller en Cem Özdemir. Twee inleidingen rond vluchtelingenthematiek in Europa: Mauro Garofalo sprak over civil society initiatieven om vluchtelingen te hervestigen en op te vangen in Italië vanuit Libanon. François Gemenne stelde dat migratie bij de 21ste eeuw hoort zoals internet bij de jaren 1990; wanneer men migratie als onderdeel van de kosmologische samenleving ziet is een discussie over het nut van grenzen mogelijk. In het panel was iedereen het erover eens dat Europa meer vluchtelingen uit de regio moet hervestigen om de druk daar te verminderen. Minder eensgezind waren de panelleden over de vraag of Europese deals, zoals die met Turkije, onderdeel moeten zijn van Europese politiek; en over het belang van draagvlak in verschillende Europese lidstaten voor opname van vluchtelingen.
Het onderwerp werd ingeleid door twee sprekers: Mauro Garofalo, van de oecumenische gemeenschap Sant’Egidio in Italië en François Gemenne, academicus verbonden aan Sciences-Po in Frankrijk.
Garofalo vertelde in zijn voordracht over recente succesvolle activiteiten van Sant’Egidio waarbij de afgelopen maanden 250 vluchtelingen op humanitaire Italiaanse visa vanuit vluchtelingenkampen in Libanon naar Italië zijn overgebracht. Dit initiatief wordt niet bekostigd uit publieke middelen maar uit private sponsoring. Doel is om het aantal op deze wijze hervestigde vluchtelingen de komende tijd naar 2000 te brengen.
Gemenne vroeg in zijn presentatie aandacht voor het gegeven dat migratie een structureel onderdeel is van de kosmopolitische wereld, en vergeleek migratie in dit decennium met de opkomst van internet in de jaren 1990. Hij wees er ook op dat mensen migreren vanwege een veelheid van motieven en niet exclusief behoren tot de twee groepen die sinds het VN vluchtelingenverdrag van 1951 worden erkend: vluchtelingen in de zin van het Verdrag en economische migranten. Wanneer men migratie als onderdeel van onze samenleving ziet in plaats van als bedreiging of probleem, kan men open discussiëren over het nut van gesloten vs. open grenzen.
Hierna volgde een paneldiscussie met de volgende deelnemers: GroenLinks senator Tineke Strik, oud GroenLinks MEP Joost Lagendijk, Duitse partijvoorzitter Die Grünen Cem Özdemir en Die Grünen MEP Ska Keller. In de paneldiscussie kwam duidelijk twee verschillende denkrichtingen naar voren: Strik en Keller veroordeelden de deal die de EU met Turkije had gesloten, en riepen op tot meer Europese solidariteit, onderling, maar ook met de regio. Zij pleitten voor grootschalige hervestiging van vluchtelingen uit het Midden-Oosten. Van dergelijke hervestiging waren ook Lagendijk en Özdemir voorstander maar zij waren geen principieel tegenstander van deals met omliggende landen waaronder Turkije, hoewel beiden de uitvoering van de deal bekritiseerden. Dergelijke deals waren noodzakelijk omdat de EU niet binnen zijn grenzen alle vluchtelingen kon opvangen. Volgens hen moest men in de politiek soms afspraken maken met ondemocratische, onaantrekkelijke partners. Het is niet mogelijk om je alleen te verhouden met aansprekende partijen, wat volgens hen niet betekende dat alle (recente) daden van Turkije vergoelijkt moesten worden. Özdemir en Lagendijk wezen beiden op de sentimenten buiten de Groene partijen en het belang van draagvlak. Alle panelleden benadrukten dat snelle (culturele) integratie van vluchtelingen essentieel was om draagvlak te behouden.
Hierna volgde een dynamische vraag-antwoord sessie waarbij gedelegeerden met een veelheid aan achtergronden (uit Estland, Ierland, Italië) opmerkingen en vragen konden stellen.
(De Europawerkgroep heeft op zijn Facebookpagina de video over de plenaire sessie Refugees: challenges for Europe gezet, een mooie opmaat voor de VLUCHTELINGENCONFERENTIE van GroenLinkse werkgroepen op zaterdagmiddag 4 juni a.s. in Utrecht. Er zijn nog enkele plaatsen, dus meld je snel aan. Het programma is bekend).