De Europese Groenen betuigden op hun najaarsvergadering in Athene van 9-11 november solidariteit met de Grieken die zwaar te lijden hebben onder de bezuinigingspolitiek van hun regering. Maar je kunt niet alles aan Europa wijten, vond de voorzitter van de Groene Fractie in het Europees Parlement Daniel Cohn-Bendit.
Veel gelegenheid om zelf een indruk te krijgen van de toestand in een verarmd Athene was er niet voor de gedelegeerden van de Europese Groene partijen. Het programma van de 17e Council was overladen. Maar de bedelaars, de enorme hopen vuilnis die wachtten op het einde van een staking van gemeentepersoneeel en de rijen politiebusjes rond het Syntagmaplein zullen niemand zijn ontgaan.
De Griekse Groenen wilden er graag over vertellen. Ze grepen bij meerdere debatten de gelegenheid aan om hun Europese politieke vrienden van de ernst van de situatie te overtuigen. Zo was er een vragenuurtje dat meer het karakter kreeg van het afleggen van politieke statements. Tegen het IMF-dictaat bijvoorbeeld. En voor fiscale maatregelen als die maar niet ten koste gaan van sociaal beleid. Maar de Griekse Groenen erkennen ook dat hun land eigen problemen heeft. Er is een bestuurscrisis. De bewapeningsuitgaven zijn veel te hoog (overigens komen de wapens uit Frankrijk en Duitsland). De kerken weigeren nog steeds belasting te betalen. Welk perspectief bieden De Groenen dan? Alleen de Groenen leggen de relatie tussen de economie en het milieu. Ze zijn er echter niet in geslaagd daarmee parlementszetels te winnen.Ze stimuleren wel oplossingen voor een lokale economie die de armoede enigszins kan verlichten.
In het debat over groene oplossingen voor de crisis vroeg Daniel Cohn-Bendit aandacht voor de Zwitserse banktegoeden. Waaarom moet elk land afzonderlijk met de Zwitsers gaan praten om informatie over belastingontduikers te krijgen, vroeg hij zich af. Dit zou toch een mooie taak zijn voor de Europese Unie als geheel. Verder toonde hij zich bezorgd over de opkomst van extreem-rechts. Neonazi's vallen migranten aan, zo hoorden we van de Grieken. De waarschuwing die een minister onlangs deed dat Griekenland in een situatie verkeert vergelijkbaar met die van de Wiemarrepubliek nam Cohn-Bendit zeer serieus.
Nikos Chrysogelos, Europarlementariër voor de Griekse Groenen vond dat er veel moet veranderen in Griekenland. Maar dat bereik je niet enkel door te straffen. We moeten mensen betrekken bij de hervormingen. Nu dreigt de maatschappij uit elkaar te vallen. Het gaat ook niet alleen om geld, maar vooral om banen, liefst groene banen. Daarmee trekt de economie weer aan. Europa weet dat er op milieu- en energiegebied duizenden nieuwe banen zijn te scheppen. Waarom kunnen we daar in Griekenland niet mee beginnen?
De reacties uit de zaal van voornamelijk Griekse Groenen werden Cohn-Bendit op een gegeven moment een beetje te eenzijdig. Je kunt Europa veel maar niet alles verwijten en je moet ook kijken naar wat er in je eigen land gebeurt. Hoe zit het met de belastingmoraal, vroeg hij. En wat te vinden van een Grieks-Orthodoxe kerk die duizenden mensen op de been krijgt in protest tegen de naam van een buurland (Macedonië), maar zelf geen bijdrage levert aan de financiële problemen van het land? De stemming werd even verhit in de zaal, na deze uitval.
Maar in grote lijnen bleken alle partijen het er wel over eens dat Europa de Grieken de ruimte moet geven om tot oplossingen te komen die niet ten koste van de armsten gaan of ten koste van het milieu. En de Grieken zullen wel veel meer moeten investeren in publieke instellingen die de sociale cohesie bevorderen en in het gezamenlijke belang. Er is nu een focus op het behartigen van individuele belangen en cliëntilisme. Duurzame oplossingen vereisen een nieuwe politieke cultuur met inbegrip van een andere belastingmoraal.
foto: het Griekse parlement aan het Syntagmaplein