De politieke bemoeienis met het internet is in alle opzichten lastig. Het wereldwijde net overschrijdt de jurisdictie van nationale overheden, maar ook van de overkoepelende Europese Unie. Bovendien komt regulering van het internet al snel in botsing met het vrije verkeer van informatie. Toch vragen problemen met de bescherming van de privacy, de onbelemmerde toegang tot het internet en de handhaving van auteursrechten om oplossingen.

Op de voorjaarsvergadering van de EGP (10-12 mei in Madrid) zullen de digitale burgerrechten op de agenda staan. Het beleidsstuk over dit onderwerp zal richting moeten geven aan de inzet van de Europese Groenen op dit onderwerp bij de verkiezingen voor het Europese parlement in 2014. De EGP wil zich dan nadrukkelijk profileren als een partij die opkomt voor de digitale burgers.

Op de recente bijeenkomst van de EGP-Council in Athene werden de contouren van het beleid ten aanzien van digitale rechten al zichtbaar. De Working Group on Digital Rights besprak een eerste concept, geschreven door een van de adviseurs van de groene fractie in het Europese Parlement, Gaëlle Krikorian. Zij houdt zich vooral bezig met auteursrechten en patenten. In het concept krijgt dat onderwerp dan ook veel aandacht. Niet ten onrechte overigens, want juist op dit gebied zijn er grote problemen. Denk aan alle commotie rond het ACTA-verdrag, dat nu na een heftige tegencampagne in vrijwel alle lidstaten van de baan is. Denk aan het verbod op het gratis downloaden van muziek en films, alle processen rond piratensites. Het is al jaren duidelijk dat het bestaande auteursrecht, dat in Nederland dit jaar precies 100 jaar bestaat, tekort schiet in het digitale tijdperk. Alternatieven zijn niet eenvoudig als we ook aan de rechten van de makers tegemoet willen komen.

Een ander recht dat aandacht verdient in de digitale samenleving is de privacy. In het Europese Parlement is de privacy op het internet ook al jaren een agendapunt. De richtlijn voor het bewaren van gegevens over het internetverkeer (data retention directive) is velen een doorn in het oog. De richtlijn voor bescherming van persoonsgegevens is in de revisie (met als rapporteur Jan Philipp Albrecht, lid van de groene fractie).

Voor de Europese Groenen is het internet een publieke voorziening. Maar dat is het natuurlijk niet. Het net hangt aan elkaar van private bedrijven, internet service providers, mobiele telefoon providers, Google, Facebook, etc. Hoe kan de overheid hier de belangen van de burgers behartigen? Een belangrijk principe in dit verband is de netneutraliteit: providers zouden niet moeten discrimineren in de verkeersstromen op het internet, zoals ook je telefoontje niet opgehouden kan worden doordat de telefoonmaatschappij voorrang geeft aan bepaalde bellers. Nederland heeft dit principe inmiddels aanvaard. Maar het is in Europa bepaald nog geen gemeengoed. Op de bijeenkomst van de Internationale Telecommunicatie Unie (ITU) die deze week van start gaat in Dubai zal dit ook een onderwerp van gesprek zijn. Sommige landen, zoals Rusland, willen nationale overheden meer zeggenschap geven over het internet. Het Europees Parlement heeft zijn zorgn uitgesproken over een dergelijke ontwikkeling.

Op de bijeenkomst van de Europese Groenen in Athene kwamen nog andere onderwerpen aan de orde. In de werkgroepvergadering was discussie over pesten op het internet en het recht om persoonlijke gegevens van het internet te wissen ("the right to be forgotten", zoals de Eurocommissaris Reding dat heeft bepleit). In de plenaire sessie met Benjamin Sonntag (La Quadrature du Net), Christiana Mauro (AK Vorrat) en Walter van Holst (EDRi) was helaas weinig ruimte voor discussie. Sonntag, actief in de strijd tegen de ant-download wetgeving, stelde dat illegale digitale content in principe niet bestaat. De digitale omgeving mag volgens hem niet "schuldig"verklaard worden aan overtredingen van de wet. Een moeilijk te aanvaarden standpunt voor degene die te lijden heeft onder beledigingen en pesterijen op het internet die eindeloos vermenigvuldigd worden en onuitwisbaar lijken.