Bij de volgende Europese verkiezingen, in 2014, moeten burgers twee stemmen kunnen uitbrengen: één voor een nationale kieslijst en één voor een grensoverschrijdende kieslijst. Dat heeft een grote meerderheid van de commissie constitutionele zaken van het Europees Parlement in april voorgesteld. Op dinsdag 7 juni debatteert het voltallige parlement erover. Judith Sargentini, aanvoerder van GroenLinks in het Europarlement, is warm voorstander van dit voorstel. Het kan de Europese verkiezingen tot een echte strijd om de macht maken.
"Ik kom vaak kiezers tegen die graag op Daniel Cohn-Bendit zouden stemmen, het boegbeeld van de Europese Groene Partij", constateert Sargentini. "Grensoverschrijdende kieslijsten maken dat mogelijk. Elke Europese politieke partij zal haar meest vooraanstaande kandidaten op zo'n lijst plaatsen, uit zoveel mogelijk EU-landen. Burgers kunnen in alle lidstaten op een van de grensoverschrijdende kandidaten stemmen. En het mooie is: je kunt ook nog gewoon op GroenLinks stemmen, want nationale partijen blijven met nationale kandidatenlijsten strijden om de zetels die voor elke lidstaat zijn gereserveerd."
"Europese politieke partijen zullen aan belang winnen door de invoering van grensoverschrijdende kieslijsten", voorspelt Sargentini. "Zij moeten met sterke kandidaten en een wervend programma komen om zetels te verdienen. Ze zullen hun topkandidaat allicht ook naar voor schuiven als kandidaat-voorzitter van de Europese Commissie. Zo worden de Europese verkiezingen tot een echte strijd om de macht in Brussel. Het is belangrijk dat de opvolger van Commissievoorzitter Barroso een kiezersmandaat heeft, nu de Commissie steeds meer te zeggen krijgt over het economisch beleid van de lidstaten."
De commissie constitutionele zaken wil voor de grensoverschrijdende kieslijsten 25 nieuwe zetels creëren in het Europarlement. Die zouden bovenop het huidige maximumaantal van 751 zetels komen. "Zo dijt het parlement wel erg uit", vindt Sargentini. "Het zou mijn voorkeur hebben om de limiet van 751 te handhaven. De 25 grensoverschrijdende zetels worden dan in mindering gebracht op het aantal zetels dat voor de afzonderlijke lidstaten is gereserveerd."
Als het initiatief voor grensoverschrijdende kieslijsten wordt goedgekeurd door het Europarlement, zijn de lidstaten aan zet. Voor het voorstel is de instemming nodig van alle nationale regeringen en parlementen. "Ik hoop dat we de grensoverschrijdende kieslijsten er op tijd door krijgen voor de Europese verkiezingen van 2014", zegt Sargentini. "Tot de nationale politici met koudwatervrees zeg ik: dit voorstel beoogt niet om Brussel meer macht te geven, maar om kiezers meer greep te geven op de macht in Brussel."